Ništa ne čisti pluća tako dobro kao divizma

U posljednjih nekoliko mjeseci, divizma, poznata i kao divlji duhan, doživljava renesansu u popularnosti, posebno na TikToku.

TikTokerka Kandis Garet podijelila je svoje iskustvo: nakon nekoliko dana konzumiranja biljnog napitka od divizme, “osjetila je značajno poboljšanje i tvrdi da joj je disanje lakše nego ikad od tada”.

Stručnjaci i influenseri na društvenim mrežama ističu da biljka može pomoći osobama sa astmom, hroničnim kašljem ili pušačima, ali upozoravaju da se efekti razlikuju od osobe do osobe.

Divizma ili lopen, kraljevska svijeća, svijećnjak (lat. Verbascum phlomoides) je biljka iz porodice strupnikovica (Scrophulariaceae), a rodu Verbascum pripada oko 250 vrsta.

Lako se prepoznaje po izduženoj stabljici i velikim žutim cvjetovima koji cvjetaju od jula do avgusta. Rasprostranjena je po šumskim čistinama, pješčanim obalama rijeka i potoka u Evropi i zapadnoj Aziji.

Višegodišnja zeljasta biljka može doseći visinu do 120 cm. Čitava biljka prekrivena je mekim, filcovanim dlačicama. Prve godine se formira lisna rozeta, dok tek naredne godine izrasta stablo. Donji listovi su krupni sa drškom, srednji su sjedeći, a gornji obuhvataju stablo i svi su pepeljastosivi ili žutozeleni. Gornju polovinu stabla čine cvjetovi sakupljeni u guste ili rastresite grozdaste cvasti, dok nekoliko cvjetova formira klasove. Cvjetovi imaju krupne žute krunične listiće spolja prekrivene zvjezdastim dlakama. Prašnika ima pet sa hrapavim prašničkim kesama. Boja cvjetova može biti bijela ili purpurna. Cvjeta od jula do avgusta, a svježi cvjetovi imaju neprijatan miris, dok suhi mirišu na med. Plod je čahura prekrivena kratkim dlakama sa sjemenom prizmatičnog oblika.

U narodu se divizma naziva i vučji rep. Preporučuje se iskopavanje korijena u kasnu jesen prve godine rasta ili rano proljeće, prije nego biljka počne da zeleni. Cvetovi se beru od početka jula do kasne jeseni, a važno ih je brzo osušiti kako ne bi izgubili boju i lekovita svojstva. Isto važi i za listove, koji se beru nakon cvjetanja po suvom i sunčanom vremenu.

Lekovita svojstva divizme poznata su još od davnina, a grčka mitologija pominje da je poslužila Odiseju protiv vračare Cirke. Biljka sadrži brojna jedinjenja sa antiinflamatornim, antibakterijskim i regenerativnim dejstvom: saponine, glikozide, iridoide, flavonoide, vitamin C, tanin, cink i selen. Naučna istraživanja potvrđuju njen doprinos respiratornim bolestima, upalama, infekcijama, blagim otocima, hemoroidima i infekcijama uha. Na primjer, studija iz 2002. godine pokazala je da ekstrakt divizme može inhibirati rast bakterija Escherichia coli i Staphylococcus aureus.

Divizma se može koristiti na različite načine. Pripravak od cvjetova u maslinovom ulju pomaže kod kožnih problema i bolova u uhu ili očima, dok ulje koristi kod gihta, reume i rana. Tinktura cvjetova primjenjuje se kod infekcija, a oblozi i sirupi kod otoka, hemoroida i kožnih bolesti.

Najpoznatiji je čaj od divizme, koji se priprema tako što se jedna kašičica cvjetova prelije sa dva decilitra ključale vode i ostavi da odstoji 15 minuta. Piti 2–3 šolje dnevno, uz dodatak meda po želji. Gotove mješavine divizme mogu se kupiti u specijalizovanim prodavnicama i na internetu. Konzumiranje čaja i drugih preparata je generalno sigurno, ali trudnice, dojilje i hronično bolesni pacijenti trebaju se konsultovati sa ljekarom prije upotrebe.