Kako fizička aktivnost podstiče stvaranje novih moždanih ćelija
Podijeli vijest
Neurogeneza: Proces koji se aktivira kretanjem
Naučno je dokazano da redovna fizička aktivnost podstiče neurogenezu – proces formiranja novih neurona u mozgu. Istraživanja su potvrdila da aerobne vježbe povećavaju proizvodnju neurotrofnog faktora koji podstiče rast i razvoj nervnih ćelija. Ovaj proces je posebno izražen u hipokampusu, dijelu mozga odgovornom za učenje i pamćenje. Naučnici su utvrdili da pojedinci koji redovno vježbaju imaju veću zapreminu sive mase u ovom ključnom dijelu mozga.
Hemijske promjene koje transformišu mozak
Tokom fizičke aktivnosti, organizam oslobađa niz neurohemikalija koje direktno utiču na funkciju mozga. Endorfini, često nazvani ‘hormonima sreće’, smanjuju osjećaj boli i stvaraju stanje euforije. Istovremeno, dolazi do porasta nivoa dopamina i serotonina, neurotransmitera kĺjučnih za regulaciju raspoloženja. Ova neurohemijska kaskada ne samo da poboljšava trenutno psihičko stanje, već i dugoročno jača neuralne puteve koji podržavaju emocionalnu stabilnost.
Dugotrajne kognitivne prednosti fizičke aktivnosti
Studije sprovedene na različitim dobnim grupama dosljedno pokazuju da redovita fizička aktivnost unapređuje kognitivne funkcije. Osobe koje se bave vježbanjem postižu bolje rezultate u testovima pažnje, radne memorije i sposobnosti rješavanja problema. Efekti su posebno izraženi kod starijih osoba, gdje fizička aktivnost usporava kognitivno propadanje povezano sa starenjem. Meta-analize ukazuju da umjerena do intenzivna aktivnost tri do pet puta sedmično može smanjiti rizik od demencije za čak 30%.
Molekularni mehanizmi mentalne transformacije
Na molekularnom nivou, fizička aktivnost pokreće složene biološke procese koji podržavaju mentalno zdravlje. Povećava se proizvodnja faktora rasta koji stimulišu stvaranje novih krvnih žila u mozgu, poboljšavajući dotok kisika i hranjivih materija. Istovremeno, smanjuje se upala i oksidativni stres, dva faktora povezana s neurodegenerativnim bolestima. Ovi mehanizmi objašnjavaju zašto se ljudi koji redovno vježbaju brže oporavljaju od stresa i pokazuju veću otpornost na psihičke izazove.
