EU pojasnila prelazak granica od 12. oktobra

Evropska unija uvodi Sistem ulaska/izlaska (EES), najmoderniji način upravljanja vanjskim granicama, koji počinje s radom 12. oktobra 2025. godine. Ovaj sistem zamjenjuje ručno pečatiranje pasoša elektronskom evidencijom i biometrijskim podacima, čime se poboljšava sigurnost i ubrzava prelazak granica.

EES prati putnike koji nemaju državljanstvo EU (uključujući Island, Lihtenštajn, Norvešku i Švicarsku) pri kraćim boravcima do 90 dana u periodu od 180 dana. Prikupljaju se podaci iz pasoša, datum i mjesto ulaska i izlaska, te biometrijski podaci poput slike lica i otisaka prstiju. Podaci se čuvaju tri godine, a pojedinačne datoteke s ličnim podacima tri godine i jedan dan od posljednjeg izlaska.

EES će se uvoditi postepeno šest mjeseci (od 12. oktobra 2025. do 9. aprila 2026.), što omogućava prilagodbu putnicima, prevoznicima i nadležnim organima. U izuzetnim okolnostima, rad sistema može biti djelimično ili potpuno obustavljen na određenim prelazima zbog povećanog saobraćaja.

Ovaj sistem će omogućiti brži i efikasniji prelazak granica, smanjenje gužvi i bolje upravljanje protokom putnika. Nakon EES-a, očekuje se uvođenje ETIAS sistema krajem 2026. godine, koji će omogućiti putnicima iz BiH i drugih bezviznih zemalja jednostavnu online autorizaciju prije putovanja uz taksu od 20 eura. Autorizacija vrijedi tri godine ili do isteka pasoša.

Detaljne informacije o EES-u i ETIAS-u dostupne su na travel-europe.europa.eu, gdje putnici mogu saznati sve o funkcionisanju sistema i pronaći odgovore na najčešća pitanja.