Kako su drevni virusi postali dio ljudskog genoma
Podijeli vijest
Zaboravljeni putnici u našoj DNK
U dubinama ljudskog genoma, skriveni od očiju svakodnevnog posmatranja, nalaze se drevni putnici kroz vrijeme – virusi koji su se prije miliona godina ugradili u našu genetsku materiju. Ovi endogeni retrovirusi čine nevjerovatnih 8% ljudskog genoma, što znači da je gotovo desetina naših genetskih uputstva zapravo virusnog porijekla. Ova nevjerovatna činjenica izaziva fundamentalno preispitivanje onoga što znači biti čovjek.
Drevna infekcija koja je oblikovala evoluciju
Tokom miliona godina evolucije sisara, retrovirusi su inficirali naše pretke i ostavili svoje genetske tragove u reproduktivnim ćelijama. Ovi virusni ostaci prenosili su se s generacije na generaciju, postajući trajni dio genetskog naslijeđa. Najzanimljivije je to što su neki od ovih virusnih elemenata rekvirani od strane domaćina i preinačeni za korisne svrhe. Sincytin, protein kĺjučan za formiranje placente kod sisara, zapravo potiče od virusnog proteina koji je nekada služio za spajanje virusa sa ćelijama domaćina.
Genetski fosili koji još uvijek utiču na zdravlje
Iako su većina ovih virusnih sekvenci tihe i neaktivne, naučnici su otkrili da one mogu imati značajne uticaje na ljudsko zdravlje. Neke studije pokazuju da određeni endogeni retrovirusi mogu biti reaktivirani u stanjima kao što su autoimune bolesti i određeni tipovi raka. S druge strane, istraživanja sugerišu da su neki od ovih drevnih virusa razvili zaštitne uloge, pomažući u odbrani od novih virusnih infekcija ili regulirajući ekspresiju drugih gena.
Živa istorija evolucije u našim ćelijama
Otkriće endogenih retrovirusa predstavlja jedan od najdubljih naučnih uvida posljednjih decenija. Ono nam pokazuje da evolucija nije samo proces nasumičnih mutacija i prirodne selekcije, već i kontinuiranog preuzimanja i prilagođavanja genetskog materijala iz okoline. Svaki od nas nosi u svojim ćelijama molekularni zapis drevnih susreta naših predaka sa virusima – živu biblioteku genetskih interakcija koje su oblikovale našu biologiju na načine koje tek počinjemo razumijevati.
