Nova tektonska pukotina u Africi najavljuje formiranje novog okeana

Iako se promjene odvijaju izuzetno sporo, naučnici kažu da se afrički kontinent polako cijepa – i jednog dana mogao bi nastati novi okean.

Naučnici koji prate tektonsku aktivnost duž Istočnoafričkog rasjeda tvrde da se kontinent postepeno dijeli, prenosi magazin People. Ukoliko se ovaj proces nastavi, Rog Afrike bi se mogao odvojiti i formirati novo ostrvo, dok bi se između otvorio potpuno novi okean.

Koliko sporo ide taj proces? Na nekim mjestima riječ je o svega 0,7 centimetara godišnje – ali na geološkoj skali to se smatra vrlo brzim pomakom. Korištenjem GPS i satelitskih podataka, istraživači su uspjeli mapirati kretanje tektonskih ploča ispod sjeverne Etiopije, Džibutija i Eritreje. Povećana vulkanska aktivnost i pukotine na površini ukazuju na početne faze formiranja novog okeanskog bazena.

Ova geološka aktivnost najintenzivnija je u tzv. Afarskoj depresiji, gdje se tri tektonske ploče – afrička, arapska i somalijska – međusobno udaljavaju. Magma koja izbija iz dubine Zemlje tjera površinu da se podiže, puca i lagano razdvaja. Naučnici vjeruju da bi jednog dana Indijski okean mogao prodrijeti u ovu oblast i trajno odvojiti istočnu Afriku od ostatka kontinenta.

Ovakvi procesi nisu bez presedana – slična kretanja tektonskih ploča prije više miliona godina dovela su do stvaranja Crvenog mora i Arabijskog poluostrva.

Iako može zvučati apokaliptično, nema potrebe za brigom – stručnjaci procjenjuju da bi za potpuno razdvajanje trebalo između 1 i 20 miliona godina. Ali pošto se ovaj tektonski pomak događa iznad kopna, a ne ispod mora kao većina takvih pojava, imamo rijetku priliku da svjedočimo promjenama Zemljine kore u stvarnom vremenu.

Drugim riječima, iako niko od nas neće doživjeti plivanje u novom afričkom okeanu, ovaj proces je podsjetnik da se planeta stalno mijenja – samo joj ponekad trebaju milioni godina da to pokaže.