Nova istraživanja sugeriraju da tamna energija evoluira, što dovodi u pitanje Ajnštajnovu teoriju

Tamna energija, misteriozna sila koja pokreće ubrzano širenje svemira, možda nije konstanta, kako se do sada smatralo, već vremenom slabi, pokazuju nova zapažanja koja bi mogla promijeniti dosadašnje naučno razumijevanje univerzuma.

Otkrića su rezultat istraživanja sprovedenog pomoću spektroskopskog instrumenta tamne energije (DESI), smještenog na teleskopu u Nacionalnoj opservatoriji “Kit Pik” u Arizoni. DESI koristi optička vlakna koja omogućavaju simultano posmatranje 5.000 galaksija ili kvazara u samo 20 minuta, čime naučnici mogu precizno pratiti promjene u širenju svemira kroz njegovu istoriju.

“Ono što otkrivamo je izuzetno intrigantno. Moguće je da smo na pragu velikog otkrića o tamnoj energiji i samoj prirodi univerzuma”, izjavila je Aleksi Leut-Harnet, portparolka DESI projekta.

Dosadašnji standardni kosmološki model, zasnovan na Ajnštajnovoj Opštoj teoriji relativiteta, tretirao je tamnu energiju kao konstantnu. Međutim, novi podaci sugeriraju da njen uticaj slabi s vremenom, što bi moglo dovesti do preispitivanja postojećih teorija.

“Kombinacijom različitih kosmoloških podataka, primjećujemo da se ubrzano širenje svemira dešavalo većom brzinom prije oko sedam milijardi godina nego danas”, istakao je Arno de Matija, francuski fizičar koji je učestvovao u analizi podataka.

Ova istraživanja otvaraju nova pitanja o fundamentalnim zakonima fizike, a naučnici očekuju jasnije odgovore u narednih nekoliko godina zahvaljujući dodatnim podacima sa DESI-ja, evropskog svemirskog teleskopa “Euklid”, NASA-inog teleskopa “Nensi Grejs Roman” i opservatorije “Vera Rubin” u Čileu.

Ukoliko se teorija o evoluciji tamne energije potvrdi, to bi moglo predstavljati revoluciju u kosmologiji sličnu onoj kada je otkriveno ubrzano širenje svemira – otkriće koje je donijelo Nobelovu nagradu za fiziku.